Dlaczego radio amatorskie jest przydatne w sytuacjach awaryjnych?
Jednym z głównych założeń łączności amatorskiej jest zapewnianie komunikacji w sytuacjach kryzysowych. Zgodnie z pierwszym artykułem regulacji dotyczących radia amatorskiego, jego celem jest „uznanie i poprawa wartości służby amatorskiej jako dobrowolnej, niekomercyjnej służby komunikacyjnej, szczególnie w zakresie zapewniania komunikacji awaryjnych”. Operatorzy radia amatorskiego traktują tę odpowiedzialność bardzo poważnie, pomagając różnym służbom ratunkowym, zarówno na poziomie lokalnym, krajowym, jak i międzynarodowym, w organizowaniu komunikacji w czasie kryzysów.
Jak działa radio amatorskie w sytuacjach kryzysowych?
W momencie kryzysu jednym z pierwszych problemów jest uszkodzenie infrastruktury telefonicznej, co może prowadzić do braku komunikacji na dużych obszarach. Wiele regionów, szczególnie wiejskich, nie ma dostępu do telefonii komórkowej. Radio amatorskie skutecznie wypełnia lukę, umożliwiając tworzenie sieci komunikacyjnych, które zapewniają nieprzerwaną łączność, nawet w najbardziej odległych miejscach.
Reakcja radia amatorskiego na huragan Maria
Aby pokazać, jak ważną rolę pełni radio amatorskie w sytuacjach kryzysowych, warto przyjrzeć się reakcji operatorów radia amatorskiego na huragan Maria, który uderzył w Puerto Rico w 2017 roku. Huragan spowodował katastrofę, a wyspa straciła całkowicie zasilanie oraz 98% swoich łączy komunikacyjnych. Dzięki mobilizacji operatorów radia amatorskiego z kontynentu amerykańskiego, udało się zapewnić komunikację z Czerwonym Krzyżem, przekazując dane o zdrowiu osób oraz o stanie kluczowej infrastruktury. Używano tradycyjnych metod głosowych oraz cyfrowych, takich jak system Winlink, do przesyłania wiadomości i plików komputerowych.
Jakie częstotliwości radia amatorskiego są używane w sytuacjach awaryjnych?
W sytuacjach awaryjnych mogą być wykorzystywane wszelkie częstotliwości radia amatorskiego. W przypadku Puerto Rico operatorzy korzystali z częstotliwości HF, które umożliwiają komunikację na dużych odległościach. W innych przypadkach, szczególnie na mniejszych obszarach, używa się częstotliwości VHF i UHF, np. w ramach sieci SkyWarn, które przekazują informacje o złych warunkach pogodowych do służb zarządzania kryzysowego.
Jakie licencje radiowe są wymagane do komunikacji awaryjnej?
Aby rozpocząć działalność w zakresie komunikacji awaryjnej, wystarczy zdobyć licencję podstawowej klasy, która umożliwia korzystanie z pasm VHF i UHF. Aby rozszerzyć swoje możliwości, warto dążyć do uzyskania licencji wyższej klasy , co umożliwia dostęp do częstotliwości HF, niezbędnych w niektórych kryzysowych sytuacjach, z uwagi na jej większy zasięg.
Organizacje wspierające komunikację awaryjną
W Stanach Zjednoczonych istnieje wiele organizacji, które wspierają komunikację awaryjną. Oto niektóre z nich:
- Amateur Radio Emergency Service (ARES) – to organizacja, która zrzesza operatorów radia amatorskiego gotowych do pomocy w przypadku kryzysów. ARES działa na poziomie lokalnym i stanowym, a członkowie tej grupy pomagali m.in. w czasie ataków z 11 września, huraganu Katriny i huraganu Michaela.
- Radio Amateur Civil Emergency Service (RACES) – to służba działająca pod egidą Federalnej Agencji Zarządzania Kryzysowego (FEMA), której wolontariusze są specjalnie przeszkoleni do obsługi komunikacji awaryjnej. Członkowie RACES są jedynymi operatorami, którzy mogą nadawać w sytuacjach kryzysowych, gdy prezydent USA ogłosi stan wojenny.
- SKYWARN – program wolontariuszy monitorujących warunki atmosferyczne, którzy pomagają przekazywać informacje o zagrożeniu pogodowym do służb zarządzania kryzysowego i meteorologów.
- Community Emergency Response Teams (CERT) – zespoły reagowania kryzysowego, które wspierają lokalne służby w przypadku sytuacji awaryjnych. W niektórych miejscach CERT współpracuje z organizacjami radia amatorskiego, aby zapewnić komunikację podczas kryzysów.
- American Red Cross (ARC) – Czerwony Krzyż współpracuje z operatorami radia amatorskiego, którzy pomagają w organizacji komunikacji podczas katastrof, takich jak huragany.
- Salvation Army Team Emergency Radio Network (SATERN) – organizacja wolontariuszy z licencjonowanymi operatorami radia amatorskiego, którzy wspierają działania Ratunkowego Czerwonego Krzyża w sytuacjach kryzysowych.
Oczywiście obszar Stanów Zjednoczonych jest bardzo rozległy, jest zatem tych organizacji wiele. W Polsce również działa oddział Czerwonego Krzyża, w wielu miejscach lokalne centra zarządzania kryzysowego (głównie zlokalizowane przy Urzędach Wojewódzkich) współpracują z krótkofalowcami. Oficjalną, główną organizacją tego typu w naszym kraju jest SP EmCom PZK:
Prężnie działają także lokalne organizacja jak np. MASR – Mazowiecka Amatorska Sieć Radiowa:
Podsumowanie
Radio amatorskie odgrywa niezwykle ważną rolę w zapewnianiu komunikacji w sytuacjach awaryjnych. Dzięki zaawansowanej technologii i umiejętnościom operatorów, możliwe jest tworzenie niezawodnych sieci komunikacyjnych, które w trudnych chwilach mogą uratować życie. Aby zostać częścią tego systemu, wystarczy zdobyć odpowiednią licencję i dołączyć do jednej z organizacji zajmujących się komunikacją awaryjną.
